گزاره های همیشه صادق نزد خونجی در منطق مرتبۀ دوم

نویسندگان

اسداللّه فلاحی

چکیده

افضل الدین خونجی، برای نخستین بار در تاریخ منطق، در میان گزاره های حقیقیه و خارجیه، گزاره های همیشه صادق و گزاره های همیشه کاذب را یافته است. این گزاره ها پیش از این در منطق مرتبۀ اول صورت بندی شده و مورد بررسی قرار گرفته اند و نشان داده شده است که صدق همیشگی این گزاره ها نیازمند پیش فرض «وجود فرضی معدومات» است. در این مقاله، این گزاره ها را در منطق مرتبۀ دوم بررسی کرده و نشان داده ایم که در این منطق، نیازی به پیش فرض یادشده نیست و گزاره های همیشه صادق خونجی بدون هر گونه پیش فرضی در منطق مرتبۀ دوم به عنوان قضیه اثبات پذیرند. اما تحلیل این گزاره ها در منطق مرتبۀ دوم نیز کاستی های خود را دارد. برای نمونه، صورت بندی موجبۀ جزئیه در گزاره های خارجیة الطرفین بسیاری از گزاره های کاذب را صادق می سازد. این نشان می دهد که تحلیل این گزاره ها، چه در منطق مرتبۀ اول و چه در منطق مرتبۀ دوم، کاستی هایی دارد و نیازمند زدودن است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

گزاره های همیشه صادق نزد خونجی

چکیده: خونجی در تقسیم بندیِ خود از گزاره، هر کدام از محصورات اربع را به 36 قسم تقسیم نموده است. در آثار معاصر، تنها گزاره ی موجبه ی کلیه بر اساس تقسیم بندی خونجی، صورت بندی شده است. در این پایان نامه 72 گزاره ی جزئیه نزد خونجی صورت بندی شده اند. خونجی 12 گزاره را از مجموع 72 گزاره ی جزئیه، همیشه صادق دانسته است. از این 12 گزاره، 6 گزاره موجبه ی جزئیه و 6 گزاره ی دیگر سالبه ی جزئیه اند. در فصل ...

15 صفحه اول

نقیض موجهات مرکب جزئیه نزد خونجی

خونجی، پس از بیان نقیض موجهات بسیط و موجهات مرکب کلیه، از دو شیوة متفاوت برای استنتاج نقیض گزارة موجهة مرکب جزئیه استفاده کرده است. او در یک شیوه، نقیض گزارة موجهة جزئیه را گزارة کلیة مردده‌‌المحمول می‌داند و در شیوة دیگر نقیض این گزاره را گزارة منفصله‌‌ای تلقی می‌‌کند که موضوع یکی از طرفین آن به‌وسیلة محمول مشترک اجزای انفصال مقید شده است. ما در این مقاله پس از بیان مختصری دربارة چگونگی تناقض ...

متن کامل

عکس مستوی قضایای حقیقیه نزد خونجی

چکیده فخر‌الدین رازی عکس مستوی قضایای حقیقیه و خارجیه را برای نخستین‌بار به صورت جداگانه مورد بحث قرار داده است، اما افضل‌الدین خونجی بسیاری از احکام او را مورد نقد قرار داد و بیش‌تر این نقدها از سوی منطق‌دانان بعدی پذیرفته شده است. عکس مستوی قضایای خارجیه در مقالة دیگری بررسی شده و با فرمول‌های منطق جدید آشکار شده است که در دو مورد فخر رازی خطا کرده و خونجی بر حق بوده است و در موارد دیگر، اختل...

متن کامل

عکس مستوی قضیه خارجیه نزد خونجی

افضل‌الدین خونجی در عکس مستوی موجهات نوآوری‌های فراوانی دارد که منطق‌دانان بعدی در این زمینه همگی از او پیروی کرده‌اند. پی‌گیری این بحث در ارسطو، ابن سینا، فخر رازی و خونجی نشان می‌دهد که تغییرات تدریجی از ارسطو تا خونجی مانند طیفی است که دو سر آن هیچ همانندی ندارند و احکامی که ارسطو در عکس مستوی موجهات پذیرفته است، همگی مورد انکار خونجی قرار گرفته است. هرچند ادعاهای خونجی در عکس قضایای خارجیه ...

متن کامل

نقیض موجهات مرکب جزئیه نزد خونجی

خونجی، پس از بیان نقیض موجهات بسیط و موجهات مرکب کلیه، از دو شیوه متفاوت برای استنتاج نقیض گزاره موجهه مرکب جزئیه استفاده کرده است. او در یک شیوه، نقیض گزاره موجهه جزئیه را گزاره کلیه مردده المحمول می داند و در شیوه دیگر نقیض این گزاره را گزاره منفصله ای تلقی می کند که موضوع یکی از طرفین آن به وسیله محمول مشترک اجزای انفصال مقید شده است. ما در این مقاله پس از بیان مختصری درباره چگونگی تناقض موج...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فلسفه و کلام اسلامی

ناشر: دانشگاه تهران

ISSN 2008-9422

دوره 46

شماره 1 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023